İçedönükler Somut, Dışadönükler Daha Soyut Bir Dil Kullanıyor

İçedönükler Somut, Dışadönükler Daha Soyut Bir Dil Kullanıyor

Kişilik özelliklerimiz, yaşamımızı ve tercihlerimizi büyük ölçüde şekillendirir. Dışadönük bireyler çoğunlukla sosyal ortamlarda bulunmayı tercih ederken, içedönük bireyler daha sık yalnız kalmayı tercih eder. Kişiler arasında gözlemlenen bu temel fark dil kullanımına da yansıyor. Örneğin, dışadönük kişilerin bir gün içinde kullandığı kelimelerin içinde iletişimde bulunmak, dışarıda yemek ve içmek ya da dans etmek gibi sosyal süreçlere yönelik kelimeler en büyük yeri kaplıyor. Bu bireylerin yaşam tarzlarının daha sosyal olduğu düşünüldüğünde dil kullanımındaki bu farklılık beklenen bir durum olabilir.

Kişilik özellikleri ve dil kullanımı ilişkisinde bireylerin neyden daha çok bahsettiği kadar dilin nasıl kullanıldığı da bu alandaki araştırmacıların ilgisini çekiyor. Araştırmacılar, farklı kişilik özelliklerine sahip bireylerin aynı durumdan bahsederken dili farklı kullanıp kullanmadıkları sorusuna odaklanıyor: “Dışadönük ve içedönük kişiler aynı durumu betimlerken dili farklı kullanıyor olabilir mi?”.

Camiel J. Beukeboom ve ekibinin araştırmasına göre cevap kesinlikle evet. Sonuçlar, dışadönüklük ve dilin soyut kullanımı arasında olumlu bir ilişki olduğunu gösteriyor. Yani dışadönük kişiler konuşurken daha soyut ve yorumlayıcı bir dil kullanırken, içedönük bireyler ise daha somut ve betimleyici bir dil kullanıyor. Yani, dışadönük bireyler, genellikle kişisel yorum içeren, genellenmiş durumları ifade ediyor ve kanıtlanması daha güç (ör. Ali çok soğuk bir insan), soyut  ifadeler kullanıyor. Bunun aksine içedönük bireyler, doğrulanabilir bir içeriğe sahip (ör. Ali Ahmet’e bağırdı), bilgi içeren durumları ifade ediyor ve somut ifadelere başvuruyor.

Kişilik özellikleriyle değişiklik gösteren dil kullanım tarzı, dinleyici üzerinde de farklı etkiler uyandırıyor. Soyut dil kullanımı, konuşanın kişilik özelliklerine dair dinleyiciye daha çok ipucu veriyor. İçedönük kişilerin somut dil kullanımı ise daha fazla durumsal bilgi içerdiği için dinleyici tarafından daha güvenilir olarak algılanıyor. Kısacası, dil kullanımının kişilik özelliklerine göre değişmesi aynı olayı tarif ederken bile anlatım tarzında bir farklılık oluşmasına sebep oluyor. Dışadönük ve içedönük bireyler, farklı soyutluk ve somutluk seviyelerinde konuşarak, nesne ve olayları farklı bir şekilde ifade ediyor ve dinleyici üzerinde farklı bir izlenim uyandırıyor.

Detaylar için kaynak

Beukeboom, C. J., Tanis, M., & Vermeulen, I. E. (2013). The language of extraversion: Extraverted people talk more abstractly, introverts are more concrete. Journal of Language and Social Psychology. 32, (2), 191-201.