‘Ben istemedim ama beynim yaptırdı’ diyorsanız…

Beynin bilinçsiz hali ne iş yapıyor?

Günlük hayatımızda yaptığımız çoğu şey için beynimizin bilinçli kısmını kullanmamız gerekmiyor. Hatta birçok durumda bilinç ne kadar devreye girerse daha az etkili hale gelebiliyoruz.

Birkaç plastik bardağı üst üste koyup sonra çıkarıp karıştırmanın şaşırmadan yapılabileceğini düşünüyorsanız bu makalenin orijinalinde yer alan videoyu izleyin.

Bu videoda nörolog David Eagleman 10 yaşındaki dünya rekoru sahibi Austin Naber’i takdim ediyor. Bardak dizme şampiyonu Naber, bu işi çok hızlı bir şekilde yapabiliyor. Eagleman da aynı işi yapmayı denediğinde aradaki fark çok bariz ortaya çıkıyor.

Eagleman yenilgiyi kabul ediyor. “Ben bu işi ilk kez yapıyorum. Yaptığım her şeyi düşünerek, bilinçli yapıyorum. Kurallarına uygun bir şekilde bardakları nasıl dengede tutacağımı bulmak için beynim çok enerji harcıyor” diyor.

Bardak dizme işini yaparken Eagleman ve Naber’in beyinleri elektrotlar yoluyla incelendi. Aradaki fark çok çarpıcıydı. Eagleman’ın beyni bir bütün olarak elektrik sinyalleriyle doluyken Naber’inki hareket hızına rağmen çok az aktif görünüyordu.

Peki beynimiz bilinçli müdahaleye gerek olmadan başka neler yapabiliyor?

OTOMATİKLEŞME

Eagleman, bilincin devrede olmadığı beynin günlük kararlarımızda ve ilişkilerimizde farkında olduğumuzdan daha derin bir rol oynadığını söylüyor. Nefes almanın ve organların işleyişinin “otomatik” olarak yaptığımız şeyler olduğunu biliyoruz. Fakat bunun çok daha fazla örneği var.

Bilinç dışı beyin sayesinde görme engellilerin görüyormuş gibi davranması da buna bir örnektir.

“Bilincin herhangi bir etkisinin olup olmadığı konusunda tartışmalar bile var” diyor Eagleman.