Kim Psikoloji bireysel ve kurumsal ölçme değerlendirme hizmetleri vermektedir.
gelişim testleri
zeka testleri
yetenek ilgi testleri
kişilik testleri
envanterler
değerlendirme
ölçekler
anketler, formlar, listeler,
vb…
Ayrıntılar için lütfen
TEST
sekmesini inceleyiniz.
TESTLER HAKKINDA BİLGİ
Psikolojik testler, davranış örneklemlerini ölçme ve değerlendirme yolu ile gelecekteki davranışları tahmin etme amacını taşır. Psikolojik testler genelde insan davranışlarını konu edinmiş pek çok sosyal bilim dalında, özellikle psikoloji, eğitim, sosyoloji ve psikiyatride kullanılır. Genel anlamı ile psikolojik testler bireylerin yetenekleri, becerileri, performansları, güdüleri, tutumları, savunmaları hakkında bilgi verecek soruların sorulmasına ortam ve olanak sağlayan sistemli bir yaklaşımdır.
Davranışların ölçülmesi ve değerlendirilmesi önemlidir ve 2 başlık altında toplanabilir:
1. Kuramsal nedenler
2. Pratik nedenler
Kuramsal nedenler açısından psikolojik testler kişilerarası farklılıkların belirlenmesini sağlar ve bireylerarası farklılıklar kişiye has niteliklerdir. Bu nitelikler bireylerin davranışlarını belirlemede ve yorumlamada önemlidir. Testlerden elde edilen puanlar kullanılarak zeka, kavrama yeteneği, kaygı,saldırganlık vb. pek çok farklı boyutta bireyler birbiri ile karşılaştırılarak farklılıkları saptanır.
Testler, pratik açıdan bireylerin yakın ve uzak gelecekteki yaşamlarını belirleyecek seçimlerinde, bir mesleğe yönelmede, bir işe yerleştirmede, eğitim veya tedavi yöntemlerinin saptanmasında bireylerin kendileri hakkında verilecek bu tarz kararların alınmasında yardımcı olacaktır.
İşletmelerde psikolojik testlerin kullanılma amacı, işi yapacak kimsenin yetenek ve nitelikleri ile işin gerektirdiği yetenek ve nitelikler arasında uyum sağlamaktır. Personel seçme ve yerleştirme sürecinde testlerin kullanılması, işin gerektirdiği yeteneklerin standart olarak alınıp, işe başvuran adaylar arasında bu standardın gerektirdiği koşullara en uygun olanı seçme amacı taşır.
Psikolojik Testlerin Sınıflandırılması
Psikolojik testler çeşitli şekillerde sınıflandırılabilir ve bu sınıflandırmanın amacı testlerin tanıtımını ve uygulama kolaylığını sağlamaktır. Sınıflandırmada pek çok ölçüt kullanılabilir ve bu ölçütler şu şekilde sıralanabilir:
1. Testin temel felsefesi
2. Ölçülen davranışın niteliği
3. Testin içeriği
4. Sorulara verilen yanıt türü
5. Testin uygulama şekli
6. Veri toplama tekniği
Ölçmenin temel felsefesi testin nasıl bir yaklaşımla geliştirildiği, uygulandığı ve değerlendirildiğini belirler. Yaklaşım nesnel (psikometrik) ya da öznel (projektif) olabilir.
Sınıflandırmanın ikinci ölçütü ise davranışların niteliğidir. Zeka, yetenek, başarı gibi güç testleri, davranışları bir yarışma bağlamında değerlendirerek bireyin ulaşacağı en üst düzeyi saptamayı amaçlar.
Tipik davranış testleri ise, kişilik, ilgi, tutum vb. envanterleridir ve bireyin doğal olan davranışlarını belirlemeye yöneliktir
Üçüncü ölçüt testin içeriğidir. İçerik testin hangi davranışı ölçmeyi amaçladığını belirler ve en yaygın olarak kullanılan sınıflandırma ölçütüdür. Ve bu ölçüte göre testler 3 genel başlık altında toplanır:
1. Genel zeka testleri
2. Yetenek-beceri testleri
3. Kişilik testleri
Dördüncü ölçüt sorulara verilen yanıt türüdür, yani yanıtların sözel mi edimsel mi (performans) olduğudur. Pek çok test sözel olmasına rağmen sözel olmayan yani algısal-devinimsel (motor) vs. performans türü testler de mevcuttur.
Sonuncu ölçüt ise veri toplama tekniğidir. Burada testin uygulama şekli, bireysel olarak mı, grup olarak mı verildiği, soru-yanıtların kağıt kalem kullanılarak mı, okuyup yazarak mı yoksa başka yollarlarla mı elde edildiği söz konusudur.
Psikolojik Testlerin Nitelikleri
Anlamlı ve hatasız sonuçlar verecek bir testin seçiminde öncellikle aranacak nitelikler testin standardiazsyonunun yapılmış olması, normların saptanmış, güvenilir ve geçerli olması gerekmektedir.
1.Standardizasyon
Standardizasyon testin uygulama ve puanlama işlemlerinin değişmezliğini gösterir. Burada testin uygulanma ve ortam koşullarının, puanlama ölçütlerinin ve standartlarının benzerliği söz konusudur. Yani testten aynı bireylerin değişik zamanda aldığı puanlar ya da değişik bireylerin belirli zamanlarda aldıkları puanların büyük çapta birbirlerini tutması demektir.
2.Güvenirlik
Test güvenirliği yanıtların tutarlı olmasıdır. Bir başka deyişle bireylerin aynı testi kullanarak, aynı ya da değişik zamanlarda o testin sorularına verdiği yanıtların değişmezliğidir. Testin güvenirlik düzeyinin yükseltilmesi için test soruları açıkça ifade edilmeli, uygulaması ve puanlaması standart koşullarda olmalı ve testin soruları çoğaltılmalıdır.
3.Geçerlik
Geçerlilik ise bir testin ölçmek istediğini ölçmesidir. Herhangi bir test verilen başlık o testin amaçladığı davranışın ifadesi olmasına rağmen o testin neyi ölçtüğünün bilimsel bir göstergesi olmaz. Geçerlilik katsayısı o testin ölçmek istediği davranışı ne denli isabetli ölçtüğünü gösterir.
Dünyada ve Türkiye’de Psikolojik Testlerin Gelişimi
Bilimsel ölçme 19.yüzyılın ortalarından sonra psikologların bireysel çalışmaları şeklinde başlamıştır. James McKeen Cattell 1890’da ilk defa “zeka testi” kavramını kullanmıştır.Alfred Binet ile Teodor Simon 1904 yılında normal eğitimin yapıldığı sınıflarda sürekli başarısız olan çocukların tanısı için geliştirdikleri değerlendirme sistemi ile psikolojik zeka ölçme tekniği ortaya çıkmıştır. Binet testi zamanla gerekli düzeltmelerle dünyadaki tüm zeka testlerinin klasik bir modelini oluşturmuştur.1931-1954 yıllarında ise ölçme psikometri adı altında teknolojik bir boyut kazanmıştır. Grup zeka testleri I.Dünya Savaşı sonrası ordudaki psikologların çabası sonucunda A.B.D’de geliştirilmiştir. Yetenek ve beceri testleri ise, zeka testlerinin sınırlı kaldığı okul, meslek ve iş başarısı gibi alanlarda daha yararlı ve kullanışlı olması için geliştirilmiştir.Kişilik testleri ise zeka testlerine parelel olarak gelişmiştir ve öncüsü Kraepelin”dir. Başarı testleri nesnel, standart testlerdir ve 20. yüzyılın başlarında Thorndike’ın psikoloji laboratuarında geliştirdiği ölçme ilkelerinden yararlanarak “Stanford Başarı Testleri” adı altında yayınlanmıştır. Türkiye’de sistemli ölçme-değerlendirme çalışmaları Binet-Simon Zeka Testinin 1915’de Türkçeye çevrilmesiyle (Tan, 1972) başlamıştır.
Türkiye’de Kullanılan Psikolojik Testlerin Sınıflandırılması
Genel Zeka Testleri
Bireysel Zeka Testleri
Stanford-Binet Zeka Testi
Wechsler Yetişkinler Zeka Ölçeği (WAIS)
K.I.T Zeka Testi
Merrill-Palmer Ölçeği
Grup Zeka Testleri
Cattell Zeka Testi
Otis Beta Zihin Yeteneği Testi
Analitik Zeka Testi (From A)
Grup Zeka Testleri
Cattell Zeka Testi
Otis Beta Zihin Yeteneği Testi
Analitik Zeka Testi (From A)
Özel Yetenek ve Beceri Testleri
Özel Yetenek Testleri
Torrance Yaratıcı Düşünme Testi
Macquarrie Mekanik Kabiliyet Testi
Eğitim Testleri
Çalışma Alışkanlıkları Envanteri
Metropolitan Olgunluk Testi
Mesleki Testler
Bourdon Dikkat Testi
İstikrar Tecrübesi Testi
Reaksiyon Zamanı Testi
Psikomotor ve Klinik testler
Kohs küpleri
Lincoln-Oseretzky Skalası
Wechsler Hafıza Ölçeği
Kişilik Testleri
Kişilik Test ve Envanterleri
California Kişilik Envanteri
Cattell 16PF Şahsiyet Envanteri
Minnesota Çok Yönlü Kişilik Envanteri
Thomas Testi
Saville & Holdswoth OPO İş Kişilikleri Testi
Myers-Briggs Testi
Projektif Testler
Roschach Testi
Rotter Cümle Tamamlama Testi
Tematik Algı Testi (T.A.T)
İlgi ve Tutum envanteri
Kuder İlgi Alanları Tercihi Envanteri
Mesleki Doyum Envanteri
Thurstone Alaka Testi
Referanslar
Anastasi, A. (1988). Psychological Testing (6.ed). NY: MacMillan Publishing Co, Inc.
DuBois, P.H. (1970). A History of Psychological Testing. Boston: Allyn & Bacon.
Öner, N. (1997). Türkiye’de Kullanılan Psikolojik Testler (3. Basım). İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi.
Özge, S. (1981). Psychological Tests Used in Turkey: A Preliminary Survey. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi.
Ramazan, O. (1988). Survey for a Source Book on Psychological Tests Used in Turkey. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi.