Hem işitme, hem görme hem de süreklilik ve değişkenliğin hâkim olduğu medya dünyasından çocuklarımızı çekip çıkarmak ve onlara yeni ve ebedi bir arkadaş kazandırmaktan bahsetmek istiyorum bu yazıda. Çocuklarımızın hayal güçleri her bir nesil geçişinde biraz daha zora koşuluyor, öğrendikleri kelimeler bizim kontrolümüzden çıkıyor yine medyanın tahakkümüne giriyor ve çocuklarımız biraz daha az bakıyorlar kitapların yüzüne. Bu pek tabii ebeveynler için de geçerli. Çok yoğun iş ve ev telaşlarımızda biz kitap yüzü görmezken çocuklarımızın okumayı sever insanlar olmasını dilde arzu etmeyi hiç bırakmıyoruz.
Kaç yaşında kitapla tanışır çocuk? Aslında oturmayı başarabildiğinden itibaren kitaplar önünde olmalıdır çocuğun. Ama o kitapların çocuğumuzun önünde olabilmesi için bizlerin de dünyasında gözler önünde kitaplar olmalıdır. 2 yaşına kadar çocuk kaba hareketlerle birkaç sayfa birden çevirerek bakar kitap yapraklarına. Bu yüzden hem yırtılabilecek kitaplar hem de sayfaları yırtılamayacak kadar kalın yapılmış özel çocuk kitaplarını bulundurmalıyız evlerimizde. Yırtıyor kitapları diyerek toplanmamalı kitaplar çocukların önlerinden, ama bir yandan da bizim nasıl özen gösterdiğimizi ve nasıl kitap karıştırdığımızı görmeli çocuklar. Geceler ve gündüzlerde hikâyeler ve masalların çocuklara okunması hem anne çocuk ilişkisinin gelişimine çok faydalıdır hem de çocuğun dil gelişimine çok büyük etkisi vardır.
Yaşı ilerledikçe çocuk kitaptan daha da fazla zevk almaya başlar. Yaşına, ilgilerine ve kendisine öğretmeyi istediğimiz konular üzerine dikkatle seçtiğimiz kitaplar çocuk eğitiminde bulunmaz cevherlerdir. 3-4 yaşlarındaki bir çocuk, hayvanlar, çevresi ve çocuklar üzerine kitapların okunmasından çok hoşlanırlar. Bu fırsat güzel değerlendirildiğinde çocuğumuz pek çok yaşıtının bilmediği kelimeyi ve nesneyi ayırt edebilir hale gelir. Kitap okuyan büyüğün, kitapta geçen konuşmaları farklı seslerle canlandırması bu yaş çocuğunun çok ilgisini çeker, ve onu taklide alıştırır. Kuzu ve kurt sesini farklı çıkartmak, korku ifadesi içeren bir cümleyi gerekli vurgu ve tonlamaları yaparak okumak çocuğun algılarını açacak kitaptan daha da çok zevk almasını sağlayacaktır. Bir süre sonra çocuğumuzu aynı kitabın sayfalarını çevirip ezberleyebildiği kadarıyla kitabı hayali olarak okumaya çalıştığını görebiliriz. Bu çocuğun kitapla hemhal olma amacımıza ulaştığımızı gösterecektir. Altını ıslatma sorunu olan bir çocuğa bununla ilgili kitapların, korkan bir çocuğa korkan bir başka çocuğun hikâyesinin okunması mucizevî sonuçlar yaratabilmektedir.
Bu yaşlarda çocuğun kitapla ilgilenebilmesini sağlamış olmak bir ebeveyn için çok büyük bir başarıdır. 5-6 yaşına gelen bir çocuğun artık ilgi alanları da genişlemiştir. O, artık kitapçıya götürülüp kendi beğendiği kitapları alabilir, kendi ilgi alanlarını keşfedebilir. Yine bu aşamada çocuklar peygamberlerin hayatları, padişahların hayatları, âlimlerin hayatları gibi konularla da çok ilgilenirler. Bunu da bilgilendirme aracı olarak kullanmak anne babanın görevidir. Çocuğun ilgi alanının bu zamana kadar keşfedilmiş olması da anne babanın işini kolaylaştırır. 7 yaşına kadar kitap sevgisini kazanmış bir çocuğun ilerideki hayatında bunun çok yararını göreceği açıktır. Kitap; kelime hazinesinin zenginleşmesi, güzel-çirkin ayrımları, ahlaki konuların işlenmesi, Nasreddin hoca, keloğlan gibi milli-manevi kişiliklerin çocuklarımıza tanıtılması, dini akidelerin yerleştirilmesi, sorun yaşanılan pek çok konunun başka çocukların hayatlarından örneklerle çözümlenmesi, renk ve uyum gibi görsel estetiğin gelişmesi, çocuğun daha düzgün cümle kurmasını pekiştirmesi, uzun cümleleri dikkatle dinleyip idrakinin canlı tutulması, hayal gücünü zenginleştirmesi gibi pek çok işlevi aynı anda gerçekleştirebilen bir kaynaktır.
Anaokulu dönemindeki çocukların boyama, resimlerine bakma, hayali hikâyeler uydurma, kesme yapıştırma gibi pek çok sebeple kitapla ilgileniyor olması çok önemlidir. Her ne kadar geldikleri anaokulunda bu desteklense de bunun bir aile öğretisi olarak çocuğa kazandırılması çok önemlidir. Kitaptan zevk alan çocuklar yetiştirmek umuduyla…
KİM PSİKOLOJİ
Psk.Enise Akgül
[email protected]
(0216) 428 75 46
KİM PSİKOLOJİ
Kariyer İstihdam Merkezi
Altunizade Mah. Kısıklı Cad. No: 108 Manolya Apt.
Çamlıca İSTANBUL
0216 428 7 546 (0216 HAT P KİM)
[email protected]
www.kimpsikoloji.com
http://www.facebook.com/KimPsikolojiKim
Tweets by kimpsikoloji
http://friendfeed.com/kimpsikoloji
http://www.linkedin.com/profile/view?id=137780811
https://plus.google.com/100148530770170441630
Gelişmelerden haberdar olmak için lütfen mail grubumuza üye olunuz:
http://groups.google.com/group/psikoloji-kim