Ergen Psikolojisini Anlamanın Yolları

Toplumsal değişme, kentleşme, ailede sorunların artması… Bütün bu değişim ve çatışmalardan en çok etkilenler ise çocuklar ve ergenler.

“Fırtına-gerginlik” dönemi olarak da bilinen bu süreçte aile ergeni anlamakta güçlük çekerken, ergen de anlaşılma duygusunu tam olarak yaşayamadığını düşünüyor. Toplumsal değişme, kentleşme, ailede sorunların artması… Bütün bu değişim ve çatışmalardan en çok etkilenler ise çocuklar ve ergenler.

Uzmanlar, ailenin uygun tutum ve davranışlarıyla çocuklarda kişilik, ruhsal ve davranışsal gelişiminin sağlıklı yapılandırılabileceğini bunun aksi durumunda kişilik gelişiminde uygun rol model olamayacağı için uyum, davranış sorunlarıyla karşı karşıya kalınabileceğini vurguluyor.

Ona Değer Verdiğinizi Hissettirin

Bu zorlu dönemde ailelerin çocuklarına nasıl yaklaşmaları gerektiği ile ilgili öneriler.

Ergene, her şeyden önce onu anladığınızı ve ona değer verdiğinizi hissettirin. Fikir alışverişi yapıp, ortak paydalar bulun. Söz ve davranışlarınızda nazik olun. Nasihat almaktan hoşlanmayabileceğini unutmayın. Kalıcı çözüm için diyaloğunuzu samimi kurun. Düşüncelerini ifade edebilecekleri bir ortam oluşturun. Anne ve babasıyla gurur duymasını sağlayın.

Arkadaşlarıyla ve kendi geçmişinizle kesinlikle kıyaslamayın. Ayrıca arkadaşlarını eleştirmeyin. Onaylamadığınız arkadaşlıklarını uygun bir şekilde kendisiyle konuşup, bu durumu kendisinin görmesini sağlayın. Ona ne yapacağını söylemek yerine, onun gerçekleri bulmasına yardımcı olun.

Rencide Edecek Davranışlardan Kaçının

Ergenlik döneminde çocukları başkalarının yanında azarlamanın ve küçük düşürmenin olumsuzluklara karşı şu uyarılara dikkat; “Azarlamak aranıza mesafe koyar, çocuğunuza ulaşmanız güçleştirir. Öncelikle ebeveynlerin bu gelişim dönemini atlatmış kişiler olarak, çocuklarından daha avantajlı ve daha çok yükümlülük altında olduklarını unutmamaları gerekir. Çünkü siz ergenlik dönemini yaşadınız, yani çocuğunuzun döneminin farkındasınız ancak çocuğunuz ebeveyn olmadı ve sizin anlattıklarınızı anlamakta zorlanıyor. Bu durumda sabırla davranmalı ve daha çok anlatmalısınız.

Çocuğunuz isteklerinde ölçüsüz olabilir, anlayışlı olun. Aşırılıklarını o anda çözmek yerine zamanla görmesini sağlamaya çalışın. Ancak dinleyerek çözüme ulaşabilirsiniz.”

İlgi Ve Kişisel Alanlarına Saygı Gösterin

Ergenin ilgi alanlarındaki değişmeyi (bir etkinlik, sanat dalı, spor, kıyafet, müzik vb.) anlayışla karşılamak gerekir. “Aksi fikir beyanınızın çocuğunuza ulaşmayacağını unutmayın. Ancak onunla aynı kanepeye oturduktan ve kalbine dokunduktan sonra söyleyecekleriniz çocuğunuza ulaşmaya başlar. Bu nedenle sabırlı olun. Onu teşvik edin.

Özellerinin olabileceğini kabul edin ve saygılı olun. Bunu hissettiğinde sizinle iletişime geçecek ve paylaşmaya başlayacaktır. Tekrarlayan uyarılar yapıyorsanız bir yerde yanlış yapıyorsunuz demektir. Bunlara gerek kalmadan düşüncelerinizi tahmin etmeye çalışması ve size karşı çıkması durumunda aranızdaki uçurum daha da artar.”

Olumlu Davranışlarınızla Model Olun

Evde sükunetin sağlanmasının önemli, ailelere, ergene sorumluluk verilmesini ve çözmesi için de sabırlı olunması gerektiği uyarısında bulundu. “Zorlandığı noktada birlikte adım atın. Ona model olun. Sizden göremediğini başka yerde aramasının önüne geçin.

Üniversite sınavı gibi yarış süreçleri ergenlerin kendilerine olan güven duygusunu zedeleyebilmektedir. Bu dönemde ona destek olmalı, moralini yüksek tutmalısınız”