Evlilik insanı ne kadar değiştirir?

Pek çok bekâr insan, evlenen arkadaşlarının ne kadar katlanılmaz ve sıkıcı hale geldiklerinden şikâyet eder. Peki, durum gerçekten böyle midir? Evlenince insan değişir mi?

Psikologlar evli insanların birbiriyle yetinir hale mi geldiğini, yoksa halinden memnun insanların evliliğe daha mı yatkın olduğu sorusuna henüz yanıt bulamasa da, araştırmalar başka bir insana bağlanıp onunla yaşamanın kişiliğimizde hem olumlu hem olumsuz değişikliklere neden olduğunu gösteriyor.

Evlilik, sadakati ve ileriye dönük düşünmeyi gerektirir. Birçok kişi açısından yaşam tarzında büyük bir değişiklik demektir. Ayrıca sürekli aynı insanla yaşamak sabır ve diplomasi işidir.

Ancak evliliğin kişilikleri nasıl değiştirdiğine dair fazla araştırma yok. En son araştırmalardan biri Almanya’da 15 bine yakın kişi üzerinde yapıldı ve dört yıl boyunca bu insanlarda ne tür kişilik değişimi olduğuna bakıldı.

Evlilik sonrasında hayattan tatmin olma duygusu bir süre gelişse de bir yıl içinde eski haline dönüyor.

KADIN VE ERKEK ÜZERİNDEKİ ETKİ FARKLI

Münster Üniversitesi’nden Jule Specht’in yönetiminde yapılan araştırma sırasında 664 kişi evlendi. Böylece bekâr kalmaya devam edenlerle evlenenler arasında kişilik değişikliği bakımından ne tür farklılıklar olduğuna da bakılabildi.

Araştırmada, dışadönüklük ve yeniye açık olma özellikleri bakımından, evlenen kişilerde bekârlara kıyasla bir gerileme olduğu görüldü.

Aradaki fark çok küçük olsa da bekârların, evlenen arkadaşlarını sıkıcı hale geldikleri yönünde suçlaması çok da temelsiz görünmüyor.

2000’de ABD’de daha küçük bir grupta yapılan bir araştırmada da özellikle kadınlarda benzer bir sonuç alınmıştı. İki binden fazla orta yaşlı insanın kişilikleri 6-9 yıl boyunca iki kez teste tabi tutuldu.

Bu süre zarfında kadınlardan 20’si evlenmiş, 29’u da boşanmıştı. Evlenenlere kıyasla boşanan kadınlarda dışadönüklük ve yeni tecrübelere açıklık bakımından ilerleme görülmüştü. Yeni evlenen erkekler ise boşananlara kıyasla daha güvenilir ve sorumlu davranıyor, daha az duygusal dengesizlik özellikleri gösteriyordu. Bu yıl yayınlanan bir araştırma ise evli erkeklerin daha gelişkin sorumluluk ve güvenilirlik özellikleri sergilediğini doğruluyordu.

EVLİLİKTE İKİ ÖNEMLİ BECERİ

Hollanda’nın Tilburg Üniversitesi’nden psikolog Tila Pronk idaresinde yapılan araştırmada, evlilikteki en önemli iki beceriye dikkat çekildi:

◾ Kendini kontrol edebilmek (evliliğin geleceği için dilini tutabilme becerisi)

◾ Bağışlayıcı olmak (eşinin hata yaptığı dönemlere takılmama becerisi)

Evli insanların dışadönüklük ve yeni deneyimlere açık olma bakımından daha geri olduğu görülüyor. Araştırmacılar, 199 yeni evli çiftle bağlantıya geçerek evlendikten sonraki üç ay içinde her bir eşin ne kadar affedici olduğunu ve kendilerini ne kadar kontrol edebildiklerini onların ifadesine dayanarak ölçmeye çalıştı. Bu ölçümleri daha sonra dört yıl boyunca her yıl tekrarladı.

Sonuçlar, eşlerin bu iki özelliğinin bu süre içinde kısmen geliştiğini gösteriyordu. Pronk, bu gelişmenin, kendi kendini kontrol etme konusunda özel psikolojik programlara katılanlar düzeyinde olduğunu ifade etti.

Peki, evlilik sonrasında mutluluk ve hayattan tatmin bakımından nasıl bir gelişe görülüyordu? Bu konudaki veriler, evlilikten bir süre sonrasına kadar hayattan tatmin bakımından ilerleme kaydedildiğini, ancak bir yıl kadar sonra eski seviyesine geri döndüğünü gösteriyor.

—